Οι διαχειριστές αντιστέκονται επικαλούμενοι περιορισμένη υποχώρηση τζίρου Μπορεί τα εμπορικά κέντρα να έχουν επιδείξει αξιοσημείωτες αντοχές απέναντι στις συνέπειες της οικονομικής κρίσης, διατηρώντας σε σημαντικό βαθμό τόσο τα προ κρίση τους μεγέθη αναφορικά με την επισκεψιμότητα και περιορίζοντας τις απώλειες σε επίπεδο τζίρου, ωστόσο όσο η καταναλωτική δαπάνη στο λιανεμπόριο περιορίζεται, τόσο και τα εμπορικά κέντρα θα αρχίσουν να χάνουν τη δυναμική τους. Με βάση τα στοιχεία κατά το εννεάμηνο του έτους, τόσο το Athens Heart της Pasal Development, όσο και τα εμπορικά κέντρα της Lamda Development (Golden Hall, The Mall και Mediterranean Cosmos) δείχνουν να αντιστέκονται στην κρίση.
Παρόλα αυτά, η περίοδος των εορτών θα αποτελέσει το τελικό κριτήριο για το αν το 2010 θα αποδειχθεί χειρότερο ή καλύτερο από το 2009, με τις πιθανότητες όμως για βελτίωση των μεγεθών να είναι ιδιαίτερα μικρές. Τις τελευταίες εβδομάδες οι ιδιοκτήτες/διαχειριστές των εμπορικών κέντρων δέχονται ασφυκτικές πιέσεις από τις εμπορικές αλυσίδες που μισθώνουν καταστήματα στα εμπορικά κέντρα, για μείωση των ενοικίων. Οι μειώσεις των ενοικίων αποτελούν πλέον τον κανόνα στα υπόλοιπα εμπορικά ακίνητα, ακόμα και στις πλέον προβεβλημένες και δημοφιλείς εμπορικές οδούς και περιοχές (π.χ. Κολωνάκι, Ερμού), ωστόσο μέχρι σήμερα απουσιάζουν από τα εμπορικά κέντρα. Ασφαλώς, τα ενοίκια στα εμπορικά είναι πολύ χαμηλότερα απ’ ό,τι στα απλά εμπορικά ακίνητα, πλην όμως οι καταστηματάρχες αποδίδουν κι ένα ποσοστό του τζίρου τους προς τις διαχειρίστριες των κέντρων εταιρειών.
Δεδομένης λοιπόν της ύφεσης, τα αιτήματα επαναδιαπραγμάτευσης ενοικίων πληθαίνουν, αν και προς το παρόν, αυτά δεν ικανοποιούνται. Τα βασικά επιχειρήματα των ιδιοκτητών των κέντρων είναι η διατήρηση της επισκεψιμότητας σε υψηλό επίπεδο και η σε μικρότερο ποσοστό έναντι του υπόλοιπου λιανεμπορίου μείωση των πωλήσεων των καταστημάτων στα εμπορικά κέντρα. Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, ο συνολικός κύκλος εργασιών των καταστημάτων στο The Mall Athens κινήθηκε πτωτικά κατά 10%, ενώ ο αριθμός των επισκεπτών ανήλθε σε 8,4 εκατ, παρουσιάζοντας κάμψη μόνο κατά 5%. Αντίστοιχα, στο Mediterranean Cosmos στη Θεσσαλονίκη, η πτώση του κύκλου εργασιών των καταστημάτων ήταν της τάξεως του 8% ενώ ο αριθμός των επισκεπτών παρέμεινε στα 6 εκατ., όπως την αντίστοιχη περίοδο του 2009. Τέλος στο Golden Hall καταγράφηκε αύξηση του τζίρου των καταστημάτων κατά 5,5%. Οσον αφορά το Athens Heart της Pasal Development, κατά το φετινό εννεάμηνο επιτεύχθηκε αύξηση της επισκεψιμότητας κατά 15%, ενώ ο κύκλος εργασιών των καταστημάτων παρέμεινε σταθερός. Τα παραπάνω μεγέθη κρίνονται ικανοποιητικά, ιδίως αν αναλογιστεί κανείς ότι η συνολική πτώση των πωλήσεων στο λιανεμπόριο κινείται φέτος με ρυθμό που προσεγγίζει ή και ξεπερνά το 20%. Παρόλα αυτά, οι καταστηματάρχες των εμπορικών κέντρων εκτιμούν ότι εν μέσω κρίσης, τα ενοίκια θα πρέπει να υποχωρήσουν.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Mediterranean Cosmos, όπου πριν από μερικές εβδομάδες οργανώθηκε συγκέντρωση διαμαρτυρίας εντός του εμπορικού κέντρου από τους ιδιοκτήτες των καταστημάτων που ζητούσαν μείωση των ενοικίων. Σύμφωνα με τους ίδιους, καταβάλλουν κατά μέσο όρο ενοίκιο 50-60 ευρώ/τετραγωνικό, χωρίς τον ΦΠΑ, ενώ επισημαίνουν ότι περισσότερα από 30 καταστήματα εντός του εμπορικού κέντρου έβαλαν «λουκέτο» την τελευταία τριετία. Πάντως, η διοίκηση της Lamda Development έχει επισημάνει ότι οι πωλήσεις του κέντρου για την τρέχουσα χρήση θα διαμορφωθούν σε περίπου 200 εκατ. ευρώ, ενώ στο τέλος του 2009 ο τζίρος του κέντρου ήταν αυξημένος κατά 56%, σε σχέση με το 2006. Παράλληλα, στο πρώτο 10μηνο 2010, μειώθηκε κατά μόνο 9%, σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του προηγούμενου έτους, ποσοστό πολύ ικανοποιητικό σε σχέση με τον μέσο όρο της αγοράς.
Πάντως, οι εν λόγω εξελίξεις δεν σημαίνει ότι η δυναμική και οι προοπτικές των εμπορικών κέντρων φθίνουν. Οι σχετικές επενδύσεις συνεχίζονται, με το νέο κέντρο Metro Mall να εγκαινιάζεται εντός της εβδομάδας. Το νέο κέντρο διαθέτει επιφάνεια 21.500 τ.μ., όπου φιλοξενούνται 85 καταστήματα, 18 σημεία εστίασης, ένα σουπερμάρκετ και πέντε αίθουσες κινηματογράφου. Επιπλέον, το κέντρο που βρίσκεται επί της Λ. Βουλιαγμένης, επί του σταθμού του ΜΕΤΡΟ στον Αγ. Δημήτριο, διαθέτει και 1.200 θέσεις στάθμευσης. Κατά την πρώτη ημέρα λειτουργίας, το κέντρο επισκέφθηκαν 45.000 άνθρωποι. Σημειωτέον ότι πρόκειται για επένδυση της τάξεως των 75 εκατ. ευρώ από την εταιρεία Talima Venture, συμφερόντων της οικογένειας Κωνσταντίνου (πρόκειται για ομογενείς που έχουν αναπτύξει έντονη επιχειρηματική δράση στον κλάδο των ακινήτων στη Λατινική Αμερική).
Παρόλα αυτά, η περίοδος των εορτών θα αποτελέσει το τελικό κριτήριο για το αν το 2010 θα αποδειχθεί χειρότερο ή καλύτερο από το 2009, με τις πιθανότητες όμως για βελτίωση των μεγεθών να είναι ιδιαίτερα μικρές. Τις τελευταίες εβδομάδες οι ιδιοκτήτες/διαχειριστές των εμπορικών κέντρων δέχονται ασφυκτικές πιέσεις από τις εμπορικές αλυσίδες που μισθώνουν καταστήματα στα εμπορικά κέντρα, για μείωση των ενοικίων. Οι μειώσεις των ενοικίων αποτελούν πλέον τον κανόνα στα υπόλοιπα εμπορικά ακίνητα, ακόμα και στις πλέον προβεβλημένες και δημοφιλείς εμπορικές οδούς και περιοχές (π.χ. Κολωνάκι, Ερμού), ωστόσο μέχρι σήμερα απουσιάζουν από τα εμπορικά κέντρα. Ασφαλώς, τα ενοίκια στα εμπορικά είναι πολύ χαμηλότερα απ’ ό,τι στα απλά εμπορικά ακίνητα, πλην όμως οι καταστηματάρχες αποδίδουν κι ένα ποσοστό του τζίρου τους προς τις διαχειρίστριες των κέντρων εταιρειών.
Δεδομένης λοιπόν της ύφεσης, τα αιτήματα επαναδιαπραγμάτευσης ενοικίων πληθαίνουν, αν και προς το παρόν, αυτά δεν ικανοποιούνται. Τα βασικά επιχειρήματα των ιδιοκτητών των κέντρων είναι η διατήρηση της επισκεψιμότητας σε υψηλό επίπεδο και η σε μικρότερο ποσοστό έναντι του υπόλοιπου λιανεμπορίου μείωση των πωλήσεων των καταστημάτων στα εμπορικά κέντρα. Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, ο συνολικός κύκλος εργασιών των καταστημάτων στο The Mall Athens κινήθηκε πτωτικά κατά 10%, ενώ ο αριθμός των επισκεπτών ανήλθε σε 8,4 εκατ, παρουσιάζοντας κάμψη μόνο κατά 5%. Αντίστοιχα, στο Mediterranean Cosmos στη Θεσσαλονίκη, η πτώση του κύκλου εργασιών των καταστημάτων ήταν της τάξεως του 8% ενώ ο αριθμός των επισκεπτών παρέμεινε στα 6 εκατ., όπως την αντίστοιχη περίοδο του 2009. Τέλος στο Golden Hall καταγράφηκε αύξηση του τζίρου των καταστημάτων κατά 5,5%. Οσον αφορά το Athens Heart της Pasal Development, κατά το φετινό εννεάμηνο επιτεύχθηκε αύξηση της επισκεψιμότητας κατά 15%, ενώ ο κύκλος εργασιών των καταστημάτων παρέμεινε σταθερός. Τα παραπάνω μεγέθη κρίνονται ικανοποιητικά, ιδίως αν αναλογιστεί κανείς ότι η συνολική πτώση των πωλήσεων στο λιανεμπόριο κινείται φέτος με ρυθμό που προσεγγίζει ή και ξεπερνά το 20%. Παρόλα αυτά, οι καταστηματάρχες των εμπορικών κέντρων εκτιμούν ότι εν μέσω κρίσης, τα ενοίκια θα πρέπει να υποχωρήσουν.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Mediterranean Cosmos, όπου πριν από μερικές εβδομάδες οργανώθηκε συγκέντρωση διαμαρτυρίας εντός του εμπορικού κέντρου από τους ιδιοκτήτες των καταστημάτων που ζητούσαν μείωση των ενοικίων. Σύμφωνα με τους ίδιους, καταβάλλουν κατά μέσο όρο ενοίκιο 50-60 ευρώ/τετραγωνικό, χωρίς τον ΦΠΑ, ενώ επισημαίνουν ότι περισσότερα από 30 καταστήματα εντός του εμπορικού κέντρου έβαλαν «λουκέτο» την τελευταία τριετία. Πάντως, η διοίκηση της Lamda Development έχει επισημάνει ότι οι πωλήσεις του κέντρου για την τρέχουσα χρήση θα διαμορφωθούν σε περίπου 200 εκατ. ευρώ, ενώ στο τέλος του 2009 ο τζίρος του κέντρου ήταν αυξημένος κατά 56%, σε σχέση με το 2006. Παράλληλα, στο πρώτο 10μηνο 2010, μειώθηκε κατά μόνο 9%, σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του προηγούμενου έτους, ποσοστό πολύ ικανοποιητικό σε σχέση με τον μέσο όρο της αγοράς.
Πάντως, οι εν λόγω εξελίξεις δεν σημαίνει ότι η δυναμική και οι προοπτικές των εμπορικών κέντρων φθίνουν. Οι σχετικές επενδύσεις συνεχίζονται, με το νέο κέντρο Metro Mall να εγκαινιάζεται εντός της εβδομάδας. Το νέο κέντρο διαθέτει επιφάνεια 21.500 τ.μ., όπου φιλοξενούνται 85 καταστήματα, 18 σημεία εστίασης, ένα σουπερμάρκετ και πέντε αίθουσες κινηματογράφου. Επιπλέον, το κέντρο που βρίσκεται επί της Λ. Βουλιαγμένης, επί του σταθμού του ΜΕΤΡΟ στον Αγ. Δημήτριο, διαθέτει και 1.200 θέσεις στάθμευσης. Κατά την πρώτη ημέρα λειτουργίας, το κέντρο επισκέφθηκαν 45.000 άνθρωποι. Σημειωτέον ότι πρόκειται για επένδυση της τάξεως των 75 εκατ. ευρώ από την εταιρεία Talima Venture, συμφερόντων της οικογένειας Κωνσταντίνου (πρόκειται για ομογενείς που έχουν αναπτύξει έντονη επιχειρηματική δράση στον κλάδο των ακινήτων στη Λατινική Αμερική).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου